Event 18 juni, 2023

De voorbereidingen voor de 12e editie van Beelden op de Berg zijn in volle gang. De tentoonstelling, getiteld ‘Heksenkruid. Decolonising Botany’, vestigt de aandacht op onderbelichte verhalen over gebruik en misbruik van planten, bomen en natuur vanuit een niet-Eurocentrisch perspectief. Hoe en door wie is de kennis over natuur, planten en bomen vergaard? Hoe is deze kennis verweven met aspecten zoals migratie, kolonialisme, nationalisme en economisch gewin? En hoe speelt dit in de tradities en legenden die aan de Wageningse berg zijn verbonden? 

Nieuwsgierig naar de komende editie van deze beeldende kunsttentoonstelling? 

Zondagmiddag 18 juni 2023 vindt er in het Belmonte Arboretum een event plaats als teaser voor de 12e editie van de tentoonstelling. Twee van de deelnemende kunstenaars zullen de bezoekers verrassen met een performance en met een workshop . 

• De performers The Water, The Soil, The Jungle III van de Turks-Nederlandse kunstenares Müge Yilmaz duiken op onverwachte plekken op in het Belmonte Arboretum. 

• Het kunstenaarscollectief Weaving Realities geeft de workshop ‘Thinking - Feeling with a Living Earth’, vanuit de vraag of water een rol kan spelen om onze relatie met de wereld te veranderen?  Duur 60 minuten. Wil je meedoen aan de workshop? Meld je aan via info@beeldenopdeberg.nl  Er is een maximum van 20 deelnemers. En neem je waterflesje mee!  Aanvang 14.30 uur. Verzamelen bij  de theetuin in het arboretum. 

Müge Yilmaz  en het collectief Weaving Realities (Aldo Ramos en Yuchen Li) zijn twee van de veertien kunstenaars die zijn uitgenodigd om nieuw werk te maken voor de 12e editie van Beelden op de Berg.

Informatie over de kunstenaars: 

Het oeuvre van Müge Yilmaz omvat installaties, performances, fotowerken en tekeningen. Geïnspireerd door archeologie en mythologie enerzijds en feministische sciencefiction en ecologische vraagstukken anderzijds verbindt zij verleden en heden. Ze verwijst naar archeologische artefacten en rituelen die – met een bepaalde twist - tevens een beeld oproepen van de toekomst. Ze is geïnteresseerd in samenlevingen waarin de mens in harmonie samenleeft met de natuur. 

Het collectief Weaving Realities (Aldo Ramos en Yuchen Li) presenteert installaties, rituele performances rond het concept ‘sentipensar’ - denken door voelen - dat erop gericht is te leren leven in harmonie met elkaar en de natuur. In hun interactieve performances verbindt het collectief de locatie en sociaal-culturele, economische, politieke en koloniale geschiedenissen met rituelen en hedendaagse kennis. De kunstenaars grijpen terug op eeuwenoude kennis en rituelen. Ze ‘luisteren naar de aarde’ en pleiten voor respectvol omgaan met de natuur en de medemens om zo te kunnen herstellen van de koloniale wonden en het verlies van biodiversiteit.

Beelden op de Berg 12: Heksenkruid. Decolonising Botany. 

Vanaf 1 juni t/m 15 september 2024 vindt de twaalfde editie van Beelden op de Berg plaats in het Belmonte Arboretum in Wageningen. De tentoonstelling vestigt de aandacht op onderbelichte verhalen over gebruik en misbruik van planten, bomen en natuur vanuit een niet-Eurocentrisch perspectief. Hoe en door wie is de kennis over natuur, planten en bomen vergaard? Hoe is deze kennis verweven met aspecten zoals migratie, kolonialisme, nationalisme en economisch gewin? En hoe speelt dit in de tradities en legenden die aan de Wageningse berg zijn verbonden? 

Garcia is een van de veertien kunstenaars die zijn uitgenodigd een voorstel in te dienen voor de 12e editie. Ze zijn gevraagd zich te verdiepen in de manier waarop plantkunde en het verzamelen van planten en zaden verweven is met postkoloniale machtsverhoudingen, en welke gevolgen dit heeft voor sociale, economische en politieke ontwikkelingen.

De kennis over bomen en planten heeft niet alleen maar tot ‘kennis = behoud’ van natuur geleid. Diezelfde kennis kon worden ingezet voor een imperialistisch streven:  snelgroeiende bomen werden geplant op grond waarmee geschiedenissen werden uitgewist.  Of de veredeling van een bepaalde appelsoort moest in de negentiende eeuw leiden tot het kweken van de perfecte appel die symbool kon staan voor een nieuwe natie in het Baltische Pruisen, zoals blijkt uit het onderzoek van de Estse kunstenares Kristina Norman.  

Plantkunde leverde kennis op over bijzondere eigenschappen van bomen en planten, waarbij inheemse kennis van kruiden, planten en hun medicinale werking vaak werd afgedaan als niet wetenschappelijk, minderwaardig, en zelfs bestempeld als hekserij. In de late middeleeuwen werd in Europa allerlei onverklaarbaar onheil toegeschreven aan hekserij en zwarte magie. Diegenen die zich bezig hielden met kruiden en natuurlijke geneesmiddelen liepen gevaar. Hun kennis van kruiden en planten was volgens de kerk reden tot wantrouwen. Bij rampspoed werden vaak oudere alleenstaande vrouwen, kruidenvrouwen, vroedvrouwen en soms ook mannen beschuldigd van hekserij en ter dood veroordeeld.

Ook op de Wageningse berg vond dit plaats. Het ‘galgenhuchje’ wordt opnieuw onder de aandacht gebracht in het werk van de Nederlandse kunstenares Femke Herregraven. Kunstenaars als de Turkse Müge Yilmaz en het Weaving Realities Collectief (Aldo Ramos & Yuchen Li) grijpen in hun werk eveneens terug op het verleden. Ze halen inheemse, voorouderlijke kennis over zaden en planten in respectievelijk Mesopotamië en Zuid-Amerika over het voetlicht.

Kortom, in 2024 zal een groot spectrum aan verhalen rondom botanie worden verbeeld in het Belmonte Arboretum. Er worden verbindingen gelegd tussen kennis uit het verleden en het heden, tussen Europa en andere continenten.